فهرست مطالب

تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران - سال بیست و هشتم شماره 1 (پیاپی 55، بهار 1391)

مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران
سال بیست و هشتم شماره 1 (پیاپی 55، بهار 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/03/16
  • تعداد عناوین: 16
|
  • سید فاضل میراحمدی، محمدرضا حسندخت، فاطمه سفیدکن، محمداسماعیل حسنی صفحه 1
    بومادران زرد (Achillea biebersteinii Afan.) گیاهی متعلق به تیره Astraceae می باشد که در اروپا، ترکیه، ایران و آسیای مرکزی یافت می شود. علاوه بر کاربرد در طب سنتی، این گیاه به سبب ویژگی های اسانس در طب نوین و استفاده در صنایع مختلف بسیار قابل توجه می باشد. هدف از انجام این مطالعه، بررسی اجزای اسانس نه جمعیت مختلف بومادران زرد استان خراسان بود. بدین منظور، پس از استخراج اسانس و محاسبه عملکرد آن در هر جمعیت بر مبنای وزن خشک گیاه، ترکیب های اسانس آنها با استفاده از دستگاه های کروماتوگراف گازی (GC) و کروماتوگراف گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) شناسایی شدند. متوسط عملکرد اسانس جمعیت ها با سه تکرار تعیین شد که توده گلول و چلمیر به ترتیب با 62/1% و 6/1% بالاترین عملکرد را در بین سایر توده ها به خود اختصاص دادند. در مجموع 23 ترکیب در تمام اسانس ها شناسایی گردید که مونوترپن های اکسیژنه (1/73- 9/47%) اصلی ترین گروه اجزای اسانس را در میان توده های مورد مطالعه به خود اختصاص دادند. 1،8-سینئول، مشتقات نپتالاکتون، پارا-سیمن، آلفا-ترپینن و سیس-کریزانتیل استات، به ترتیب سهم هر ترکیب در تشکیل درصد کل اجزای اسانس جمعیت های مختلف مورد بررسی، به عنوان اجزای عمده بودند و لاواندولیل 2-متیل بوتیرات و سیس-کریزانتنول به عنوان نادرترین ترکیب های اسانس جمعیت های مختلف شناسایی شدند و تنها در دو جمعیت مورد مطالعه وجود داشتند. با توجه به بازده اسانس بالا و غنی بودن از سه ترکیب پارا-سیمن، 1،8-سینئول و نپتالاکتون (4aα-7α،7a-β-Nepetalactone) که دارای اثرهای بیولوژیکی شناخته شده می باشند، دو توده گلول و ازغد مناسبترین نمونه ها جهت استفاده در صنایع مختلف، به ویژه دارویی به شمار می روند.
    کلیدواژگان: اسانس، 1، 8، سینئول، نپتالاکتون، پارا، سیمن
  • مه لقا قربانلی، فریده احمدی، اعظم منفرد، غلامحسین بخشی خانیکی صفحه 14
    آسکوربات به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی اثرهای زیستی قابل توجهی بر روی رشد و نمو گیاهان دارد، ازجمله باعث افزایش تحمل گیاهان به تنش های محیطی می شود. در پژوهش حاضر اثر تنش شوری و برهم کنش آن با آسکوربات روی مقدار پرولین، آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز و مالون دی آلدئید در گیاه زیره سبز (Cuminum cyminum L.)، مورد بررسی قرار گرفت. گیاهان مورد مطالعه در گلدان های حاوی شن، رس و خاک برگ (به نسبت 1: 1: 1) کاشته شده و گیاهان سه هفته بعد از جوانه زنی تحت غلظت های مختلف کلرید سدیم (0، 25، 50، 75، 100، 125 میلی مولار) و آسکوربات (9 میلی مولار) قرار گرفتند. در گیاهان تحت تیمار شوری با افزایش غلظت های NaCl میزان پرولین، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و مالون دی آلدئید افزایش یافت و گیاهانی که همزمان تحت تاثیر کلرید سدیم و آسکوربات قرار گرفتند در میزان غلظت های یکسان NaCl میزان پرولین، کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز افزایش بیشتری نشان دادند. مقدار افزایش مالون دی آلدئید کاهش معنی داری داشت که نشان دهنده اثر آسکوربات بر کاهش خسارت اکسیداتیو است.
    کلیدواژگان: کلرید سدیم، آسکوربات، زیره سبز (Cuminum cyminum L، )، پرولین، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، مالون دی آلدئید
  • محمدرضا اخگر، مهران مرادعلیزاده صفحه 28
    جنس Nepeta (تیره نعناع) با نام فارسی «پونه سا» در ایران شامل 67 گونه است که پونه سای شیرازی با نام علمیNepeta schiraziana Boiss. از گونه های انحصاری آن می باشد. هدف از این مطالعه، شناسایی ترکیب های شیمیایی موجود در اسانس ساقه، گل و برگ گونه Nepeta schiraziana بود. بدین منظور، این گیاه از منطقه سپیدان واقع در شمال غرب استان فارس جمع آوری گردید و از ساقه، گل و برگ آن به طور جداگانه به روش تقطیر با آب اسانس گیری شد. ترکیب های تشکیل دهنده روغن های اسانسی با استفاده از دستگاه های کروماتوگراف گازی (GC) و کروماتوگراف گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) جداسازی و شناسایی شدند. در هر یک از روغن های اسانسی ساقه و گل، 14 ترکیب شناسایی شد که 8،1-سینئول (6/45% و 4/39%)، جرماکرن D (4/17% و 8/15%) و بتا-کاریوفیلن (7/11% و 6/10%) ترکیب های عمده، به ترتیب در اسانس ساقه و گل بودند. از طرف دیگر، از میان 18 ترکیب شناسایی شده در اسانس برگ، 8،1-سینئول (5/38%)، بتا-کاریوفیلن (2/14%) و کاریوفیلن اکسید (7/11%) ترکیب های اصلی اسانس را تشکیل می دادند. در نتیجه در هر سه اندام مورد بررسی، 8،1-سینئول بیشترین درصد اسانس را به خود اختصاص داده و ایزومرهای نپتالاکتون که در بسیاری از گونه های Nepeta گزارش شده، در گونه Nepeta schiraziana شناسایی نشد.
    کلیدواژگان: پونه سای شیرازی (Nepeta schiraziana Boiss، )، روغن اسانسی، 8، 1، سینئول، بتا، کاریوفیلن، جرماکرن D، کاریوفیلن اکسید
  • علیرضا یاوری، وحیده ناظری، فاطمه سفیدکن، ذبیح الله زمانی، محمداسماعیل حسنی صفحه 35

    در مطالعه حاضر نشانگرهای مولکولی RAPD جهت بررسی تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم برخی از جمعیت های وحشی آویشن آذربایجانی (Thymus migricus Klokov & Desj.-Shost) در ایران بکار برده شد. از تعداد 21 آغازگر ده نوکلئوتیدی بکار برده شده، در مجموع 310 نوار با وضوح بالا تولید شد که از این تعداد، 14 نوار مونومورفیک و 296 نوار دارای چند شکلی (پلی مورفیسم) بودند. به طور میانگین تعداد 76/14 نوار به ازای هر آغازگر بدست آمد که تعداد 09/14 نوار از آنها چند شکل بودند. ماتریس فاصله جمعیت ها توسط روش نی محاسبه شد و براساس تجزیه خوشه ایحاصل از این ماتریس، دندروگرام به روش UPGMA ترسیم گردید. تجزیه واریانس داده های مولکولی (AMOVA) انجام شد. تجزیه خوشه اینشان داد که در بین جمعیت های آویشن آذربایجانی، جمعیت های بند (استان آذربایجان غربی) و جلفا (استان آذربایجان شرقی) با میزان فاصله 130/0 بیشترین تفاوت را نشان دادند. جمعیت های نازلو و بند (هر دو جمعیت آویشن آذربایجانی) از استان آذربایجان غربی با میزان فاصله 081/0 بیشترین شباهت را در بین جمعیت های مورد مطالعه داشتند. میانگین تنوع ژنتیکی نی (h) و شاخص اطلاعاتی شانون (I) نشان دادند که بیشترین تنوع در درون جمعیت جلفا(294/0 =I و 196/0 =h) و کمترین تنوع ژنتیکی در جمعیت قوشچی (209/0 =I و 139/0 =h) دیده می شود. میانگین شاخص های Fst و Nm که میزان جریان ژنی بین جمعیت ها را نشان می دهند، به ترتیب 30/0 و 14/1 بدست آمد که بیانگر بالا بودن تبادل ژنی بین پنج رویشگاه آویشن آذربایجانی مورد مطالعه در این بررسی می باشد. نتایج این تحقیق بیانگر وجود تنوع قابل توجه برای جمعیت های آویشن آذربایجانی در ایران می باشد که می تواند در برنامه های اصلاحی مورد استفاده قرار گیرد.

    کلیدواژگان: تنوع ژنتیکی، جمعیت، آویشن آذربایجانی (Thymus migricus Klokov & Desj، _ Shost)، نشانگرهای RAPD
  • علی اکبر حسین پور قزوینی، محمدعلی علیزاده، علی اشرف جعفری، علیرضا ولدآبادی صفحه 48
    به منظور مطالعه شکستن خواب و تشدید جوانه زنی، بذر اکوتیپ های 3 گونه مرزه (Satureja sahendica Bornm.،S. bachtiarica Bunge و S. khuzistanica Jamzad) از عرصه های منابع طبیعی و بذر S. hortensis L. از یکی از مزارع تحت کشت در خوزستان جمع آوری شدند و در آزمایشگاه تکنولوژی بذر موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی با فاکتورهای 8 اکوتیپ و 5 تیمار مورد ارزیابی قرار گرفتند. تیمارهای مورد مطالعه شامل سرما دهی، پس رسی، خراش دهی شیمیایی (با استفاده از الکل 70%)، خراش دهی مکانیکی (کاغذ سمباده) و شاهد بودند. پس از اعمال تیمارهای خواب شکنی بذر اکوتیپ ها در سه تکرار کشت شدند. جوانه زنی در شرایط استاندارد ژرمیناتور با دمای °C2 ± 20 و 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. خصوصیات جوانه زنی شامل درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، شاخص بنیه، وزن تر و خشک اندازه گیری شد. در بین گونه ها از لحاظ کلیه صفات تفاوت معنی داری وجود داشت. شاخص بنیه بذر در گونه S. khuzistanica از سایر گونه ها بیشتر بود. اکوتیپ های مرزه خوزستان (S. khuzistanica) نسبت به سایر اکوتیپ ها از خصوصیات جوانه زنی و بنیه ای بذر و اندازه گیاهچه بزرگتری برخوردار بودند. در اکوتیپ های با منشا سردسیری تیمار سرما موجب افزایش درصدجوانه زنی، سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه بذر گردید.
    کلیدواژگان: مرزه (Satureja)، خواب بذر، سرما، پس رسی، خراش دهی فیزیکی و شیمیایی، جوانه زنی، شاخص بنیه بذر
  • مریم قادری قهفرخی، مهران اعلمی، علیرضا صادقی ماهونک، محمدحسین عزیزی، محمد قربانی صفحه 59
    بلوط (Quercus branti var persica Lindl.) متعلق به خانواده Fagaceae و جنس Quercus می باشد. میوه بلوط از دیرباز کاربرد زیادی در طب سنتی داشته است و برای درمان بیماری هایی نظیر اسهال، درد معده، بواسیر، نرمی استخوان، کم خونی، سوختگی، اگزما و واریس مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این مطالعه استخراج ترکیب های فنولی میوه بلوط (Q. branti var persica) با سامانه های مختلف حلال و بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی آنها در ثبات اکسیداتیو روغن آفتاب گردان بود. ترکیب های فنولی عصاره ها با حلال های متانول (80%)، اتانول (70%) و آب با روش غوطه وری استخراج و میزان ترکیب های فنولی آنها با روش فولین سیوکالتو اندازه گیری شد. جهت بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی، عصاره ها در 3 سطح غلظت 250، 500 و 1000 پی پی ام، BHA و BHT در دو سطح 100 و 200 پی پی ام و TBHQ با غلظت 200 پی پی ام به روغن آفتاب گردان بدون آنتی اکسیدان افزوده و نمونه ها به مدت 12 روز در گرمخانه با دمای C°70 نگه داری شدند. اثر محافظت کنندگی عصاره ها با اندازه گیری اعداد پراکسید و تیوباربیتوریک اسید در فواصل زمانی مشخص مورد ارزیابی قرار گرفت. مقدار کل ترکیب های فنولی در عصاره های آبی، اتانولی و متانولی به ترتیب 28/79، 49/138 و 96/183 میلی گرم معادل تانیک اسید در گرم عصاره بود. عدد پراکسید نمونه شاهد از 23/26 به 88/328 میلی اکی والان و عدد تیوباربیتوریک از 073/0 به 58/0 میلی گرم در کیلوگرم رسید. نمونه های روغن حاوی TBHQ بیشترین ثبات اکسیداتیو را طی روزهای آزمایش داشتند. با افزایش غلظت عصاره، فعالیت آنتی اکسیدانی افزایش یافت. البته از بین عصاره های فنولی نیز عصاره متانولی (500 و 1000 پی پی ام) بهترین عملکرد را داشت و بهتر از BHT قابل رقابت بود. سایر عصاره ها نیز با BHA و BHT در سطوح مختلف قابل رقابت بودند. بنابراین میوه بلوط می تواند به عنوان منبعی سرشار از ترکیب های آنتی اکسیدانی در صنایع دارویی و غذایی مورد توجه قرار بگیرد.
    کلیدواژگان: میوه بلوط (Quercus branti var persica Lindl، )، ترکیب های فنولی، فعالیت آنتی اکسیدانی، روغن آفتاب گردان
  • وریا ویسانی، سعیده رحیم زاده، یوسف سهرابی * صفحه 73

    مدیریت کود یک عامل مهم در موفقیت کشت گیاهان دارویی می باشد. کاربرد کودهای زیستی در تولید این گیاهان با هدف حذف یا کاهش قابل ملاحظه مصرف نهاده های شیمیایی و همچنین افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود رشد و کیفیت گیاه، از اهمیت زیادی برخوردار است. به همین منظور آزمایشی به صورت گلدانی در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار و 5 تیمار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان بر روی گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) به اجرا درآمد. تیمارهای این آزمایش شامل کود بیولوژیک نیتروکسین، فسفاته بارور-2، مخلوط نیتروکسین با فسفاته بارور-2، کود شیمیایی (NP) و تیمار شاهد (عدم مصرف کود) بود. نتایج بدست آمده نشان داد که تیمارهای کودی اثر معنی داری بر صفات وزن خشک کل اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ریشه، تعداد سرشاخه گلدار فتوسنتز، تعرق و میزان و عملکرد اسانس در سطح احتمال 1% و صفت میزان کلروفیل در سطح احتمال 5% داشت، اما صفات طول ریشه، وزن خشک ساقه و CO2 زیر روزنه ای اختلاف معنی داری را نشان ندادند. کود شیمیایی و تیمار مخلوط نیتروکسین با فسفاته بارور-2 بیشترین تاثیر را در افزایش صفات یاد شده داشتند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که کودهای بیولوژیک می توانند به عنوان جایگزینی مناسب برای بخشی از کودهای شیمیایی در سیستم های کشاورزی پایدار مورد استفاده قرار گیرند.

    کلیدواژگان: اسانس، مورفولوژیک، فیزیولوژیک، ریحان (Ocimum basilicum L، )، کودهای بیولوژیک
  • بهمن حسینی، هاله هاشمی سهی، فرج الله شهریاری، اسماعیل دهقان صفحه 88
    امروزه گیاه Papaver somniferom L. به عنوان منبع تجاری آلکالوئیدهای ارزشمند مورفین و کدئین محسوب می شود. آنزیم کدئینون ردوکتاز (Codeinone reductase) با قابلیت تبدیل کدئینون به کدئین و مورفینون به مورفین از آنزیم های کلیدی جهت مهندسی متابولیک مسیر بیوسنتز این ترکیب ها محسوب می شود. در این تحقیق ابتدا بهینه سازی انتقال ژن از طریق Agrobacterium tumefaciens دارای پلاسمید pBI121 (حاوی ژن گزارشگر gus) انجام گردید. جداسازی ژن مربوط به بیوسنتز کدئینون ردوکتاز براساس توالی موجود در بانک اطلاعاتی (NCBI) انجام و در ناقل بیانی تحت کنترل پروموتر CaMV35S کلون گردید. پس از آماده شدن سازه، ریزنمونه های هیپوکوتیلی شقایق توسط آگروباکتریوم حامل سازه نوترکیب، تلقیح شده و با استفاده از روش مولکولی PCR و آغازگرهای اختصاصی پیشرو ژن cor و برگشتی ژن nos الحاق ژن در ژنوم گیاهان تایید گردید. آنالیز HPLC نشان دهنده تغییر میزان، نوع و درصد ترکیب های آلکالوئیدی در نمونه های تراریخته نسبت به گیاهان شاهد بود. نتایج تحقیق حاضر نشان دهنده اهمیت دستورزی ژنتیکی آنزیم های مسیر بیوسنتزی مورفین در تغییر الگوی تولید متابولیت های ارزشمند بنزیل ایزوکوئینولین می باشد.
    کلیدواژگان: کدئینون ردوکتاز، مهندسی متابولیک، HPLC، Papaver somniferum L، _ Agrobacterium tumefaciens
  • عهدیه کالیراد صفحه 103
    به منظور بررسی اثر تاریخ کشت در شرایط دیم بر صفات کمی و کیفی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) آزمایشی در پنج تاریخ کشت (15 بهمن به عنوان شاهد، 25 بهمن، 5، 15 و 25 اسفند) در قالب بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار طی سه سال در ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی منطقه بلبلوئیه سیرچ اجرا گردید. صفات مورفولوژیکی (شامل زمان گلدهی، پنجه زنی، تشکیل ساقه، تشکیل بذر و...)، همچنین میزان تولید بذر (عملکرد) یادداشت برداری شد. نتایج نشان داد که تمامی صفات مورد بررسی از نظر تاریخ کشت در سطح 1% با هم اختلاف معنی داری را نشان می دهند. همچنین تمامی صفات از نظر سال دارای اختلاف معنی داری در سطح 1% بودند، بجز صفت زمان گلدهی که در سطح 5% معنی دار بود و وزن بذرهای تولیدی اختلاف معنی داری را در سال های مختلف نشان نداد. در مقایسه میانگین صفات مشخص گردید که تاریخ کاشت شاهد (15 بهمن) برای صفات گلدهی، تشکیل بذر، بذردهی، پنجه زنی و تشکیل ساقه دارای بیشترین مقدار بود، اما میزان بذر و وزن بذر تولیدی در تاریخ کاشت 5 اسفند دارای بیشترین مقدار نسبت به سایر زمان های کاشت بود. با توجه به نتایج بدست آمده جهت تولید محصول بیشتر تاریخ کاشت 5 اسفند توصیه می گردد، همچنین معنی دار بودن اختلاف صفات در سال های متفاوت نشان دهنده تغییرات بالای آب و هوایی و شرایط اقلیمی در منطقه سیرچ است.
    کلیدواژگان: زیره سبز (Cuminum cyminum L، )، تاریخ کشت، بذر، عملکرد
  • هاشم کنشلو، حسین میرزایی ندوشن، فرشته اسدی کرم، یوسف آچاک صفحه 109
    گز روغن (Moringa peregrina (Forssk.) Fiori) یکی از گونه های مغفول از جنس مورینگاست که در عرصه وسیعی از مناطق جنوب شرقی کشور ما رویش دارد. این تحقیق با مطالعه ویژگی های نونهالی در 310 نهال گز روغن در پی بررسی روابط علت و معلولی این صفات و تاثیر احتمالی آنها بر قدرت رویش نهال، انجام گردید. ازاین رو با جمع آوری بذر از روی 21 تک پایه این گونه از عرصه های جنوبی کشور تعداد زیادی نهال از هر پایه تولید شده و در شرایط گلخانه نگهداری شدند و پس از رشد و استقرار اولیه از برخی از ویژگی های رویشی نهال های استقرار یافته یادداشت برداری گردید. داده ها در قالب طرح آماری کامل تصادفی تجزیه واریانس شدند تا اختلاف بین پایه های مادری ارزیابی گردد. با تایید اختلافات معنی دار بین پایه های بذرگیری شده، کلیه همبستگی های دوگانه بین صفات تخمین زده شد. با انتخاب صفاتی که در مدل رگرسیون چندگانه قرار گرفتند تجزیه علیت انجام شد تا روابط مستقیم و غیرمستقیم صفات منتخب به عنوان صفات مستقل با ارتفاع گیاه، به عنوان صفت وابسته بررسی شود. از تجزیه به مولفه های اصلی نیز در جهت ارزیابی ارتباط ویژگی های رویشی مورد نظر استفاده شد. برای دسته بندی و سنجش قرابت پایه های بذرگیری شده، مولفه های اول و دوم حاصل از تجزیه به مولفه های اصلی در مقابل هم پلات شدند و نتیجه آن با نتیجه حاصل از تجزیه کلاستر مقایسه شد. همه صفات با ارتفاع، حداقل در سطح 1% همبستگی مثبت و معنی دار داشتند. تجزیه اثرهای همبستگی دوگانه به اثرهای مستقیم و غیرمستقیم نشان داد که برخی از صفاتی که همبستگی مستقیم و مثبت با ارتفاع نهال دارند به صورت غیرمستقیم و از طریق سایر صفات بر ارتفاع نهال اثر منفی می گذارند. همینطور صفاتی نظیر عرض برگچه که همبستگی دوگانه مثبت با ارتفاع نهال نشان داد، دارای اثر مستقیم منفی بر این صفت بود.
    کلیدواژگان: گز روغن، تجزیه علیت، همبستگی، ویژگی های نونهالی
  • نرگس حیدری، مجید پوریوسف، افشین توکلی، جلال صبا صفحه 121
    به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی و زمان برداشت بر عملکرد و اجزای عملکرد انیسون (Pimpinella anisum L.)، آزمایشی در بهار 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان به اجرا درآمد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. در این آزمایش تاثیر تنش خشکی در سه سطح شامل شاهد (آبیاری کامل)، تنش خشکی در مراحل گلدهی و پرشدن دانه و زمان برداشت در دو سطح شامل مرحله خمیری سفت و رسیدگی کامل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که تاثیر تنش خشکی بر عملکرد دانه، وزن هزاردانه، زیستتوده، تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چترک، شاخص برداشت، درصد اسانس و عملکرد اسانس معنیدار (05/0p≤) بود. بهاستثنای درصد اسانس، تمامی صفات مذکور در شرایط تنش خشکی بهطور معنی داری (05/0p≤) کاهش یافتند، اما درصد اسانس افزایش یافت. بیشترین عملکرد دانه (622 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد اسانس (95/20 کیلوگرم در هکتار) از تیمار شاهد (آبیاری کامل) حاصل شد. همچنین نتایج نشان داد که تاثیر زمان برداشت بر عملکرد دانه، وزن هزاردانه و زیستتوده، شاخص برداشت و درصد اسانس دانه معنیدار (05/0p≤) میباشد. بهطوری که بیشترین عملکرد دانه (83/16 کیلوگرم در هکتار) و درصد اسانس (85/3%) بهترتیب از برداشت در مراحل خمیری سفت و رسیدگی کامل بدست آمد.
    کلیدواژگان: انیسون (Pimpinella anisum L، )، تنش خشکی، زمان برداشت، اسانس
  • اصغر رحیمی صفحه 131
    به منظور بررسی اثر پیش تیمار خشکی و دور آبیاری بر عملکرد کمی و کیفی بذرهای پیش تیمار شده زیره سبز(Cuminum ciminum L.)، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان در سال 1387 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد که در آن فاکتور اول شامل 4 سطح پیش تیمار بذر (شاهد و پیش تیمار بذر با محلول پلی اتیلن گلیکول (PEG-8000) 3/0- و 9/0- مگاپاسگال (Mpa)) و فاکتور دوم شامل سطح دور آبیاری(5، 7، 9 و 11 روزه) بود. نتایج نشان داد که عملکرد بذر با افزایش شدت تنش به طور معنی داری کاهش یافت و این کاهش بیشتر مربوط به کاهش تعداد چتر و تعداد بذر در چتر بود. با افزایش طول دور آبیاری (در هفت و نه روزه) درصد اسانس افزایش و در دور آبیاری یازده روزه کاهش یافت. وزن هزاردانه و شاخص برداشت تحت تاثیر دور آبیاری و پیش تیمار قرار نگرفت. بیشترین تعداد چتر در بوته و تعداد دانه در چتر در پیش تیمار بذر با محلول پلی اتیلن گلیکول 3/0- مگاپاسگال (P3) و دور آبیاری پنج و هفت روزه بدست آمد. به طور کلی حداکثر عملکرد دانه (7/682 کیلوگرم در هکتار) در پیش تیمار P3 و دور آبیاری پنج روزه و بالاترین درصد اسانس (62/3%) در پیش تیمار P2 (پیش تیمار با آب مقطر) و دور آبیاری هفت روزه بدست آمد.
    کلیدواژگان: زیره سبز (Cuminum ciminum L، )، پیش تیمار بذر، دور آبیاری
  • حسین احمدی چناربن، سعید مینایی، علیرضا بصیری، مرتضی الماسی، اکبر عرب حسینی صفحه 142
    علف چای (Hypericum perforatum L.) یکی از مهمترین انواع گیاهان دارویی بوده که مهمترین ویژگی گونه های ایرانی آن، بالا بودن درصد هیپریسین در برگ و گل های آن است. منحنی های هم دما، رابطه تعادلی بین فعالیت آبی و مقدار رطوبت محصول در دمای ثابت را نشان می دهند و آگاهی از آنها در فرایند انبارمانی و خشک کردن محصول ضروریست. در این تحقیق رطوبت تعادلی هم دمای جذب برگ علف چای در چهار دمای 40، 50، 60 و 70 درجه سلسیوس و در محدوده فعالیت آبی 11/0 تا 84/0 به روش وزن سنجی ایستا تعیین گردید. پنج مدل ریاضی (هندرسون، هالسی، ازوین، چانگ فاست و گاب) برای برازش داده های حاصل از آزمایش مورد استفاده قرار گرفتند. براساس نتایج حاصل از برازش انجام شده در تعیین منحنی های هم دمای جذب رطوبت، مدل چانگ فاست دارای بهترین برازش بود.
    کلیدواژگان: علف چای (Hypericum perforatum L، )، رطوبت تعادلی، منحنی جذب
  • سارا صفارپور، محمدهادی گیویان راد، پیمان بهشتی صفحه 153
    این مقاله اولین مطالعه در ایران پیرامون شناسایی و تعیین کمیت ترکیب های دارای خواص آنتی اکسیدانی در روغن دانه گیاه غذایی و دارویی کاپاریس اسپینوزا (Capparis spinosa L.) که از منطقه دشت مغان جمع آوری شده می باشد. نتایج بدست آمده به صورت میانگین در سه تکرار گزارش می شوند. در روغن دانه استخراج شده به روش سوکسله با استفاده از حلال هگزان درصد کل ترکیب های غیرصابونی شونده برابر با 36/2% اندازه گیری شد. شناسایی و تعیین کمیت تعدادی از اجزای تشکیل دهنده ترکیب های غیرقابل صابونی شونده روغن که دارای خواص آنتی اکسیدانی می باشند نشان می دهد که مقدار 27/0% روغن مربوط به استرول ها بوده که غالب این دسته را بتاسیتوسترول 60%، کمپسترول 13% و استیگمااسترول 10% شامل می شود. همچنین محتوی پتانسیل خوبی از منبع 7% 5 اونااسترول می باشد. ترکیب استرولی روغن دانه کاپاریس اسپینوزا با روغن بادام زمینی و روغن زیتون قابل مقایسه است. مقدار ppm93 در روغن، مجموع توکوفرول ها و توکوترینول ها اندازه گیری شد که این میزان بسیار به روغن زیتون نزدیک است و نیز غنی از ایزومر گاماتوکوفرول می باشد. این روغن غنی از بتا-کاروتن ppm 280 است که این میزان نزدیک به حداقل مقدار موجود در روغن پالم رنگبری نشده است. میزان کل ترکیب های فنولیک در روغن ppm 61/86، بود که بسیار ناچیز می باشد.
    کلیدواژگان: کاپاریس اسپینوزا (Capparis spinosa L، )، روغن دانه، ترکیب های آنتی اکسیدان
  • حسین بتولی، جواد صفایی قمی صفحه 161
    جنس پونه سا (Nepeta L.) متعلق به خانواده نعناعیان، دارای گونه های دارویی و اسانس دار بسیار ارزشمندی است که تاکنون بالغ بر250 گونه از این جنس در جهان و 67 گونه از ایران گزارش شده است. در این تحقیق ترکیب های شیمیایی اسانس سه گونه از جنس پونه سای منطقه کاشان به نام های پونه سای یزدی (Nepeta gloeocephala Rech. F.)، پونه سای قهرودی (N. sessilifolia Bunge) و پونه سای تنک (N. laxiflora Benth.) مورد بررسی قرار گرفته اند. این گونه ها انحصاری ایران بوده و به ترتیب در ارتفاعات درین، قهرود و مشهد اردهال کاشان دارای رویشگاه های طبیعی می باشند. سرشاخه های گلدار گونه های یاد شده در بهار و تابستان سال 1384 جمع آوری و در شرایط آزمایشگاه خشک شدند و به روش تقطیر با آب (Hydrodistillation) اسانس گیری شدند. برای شناسایی ترکیب های تشکیل دهنده اسانس، از دستگاه های گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل شده به طیف سنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. 29 ترکیب در اسانس گیاه پونه سای یزدی شناسایی شد که اجزای اصلی آن1،8-سینئول (2/35%)، بتا-پینن (7/21%)، سابینن (7/7%)، ترانس-بتا-اوسیمن (1/7%)، آلفا-پینن (1/7%) و سیس-اوسیمن (9/6%) بودند. 33 ترکیب در اسانس گیاه پونه سای قهرودی شناسایی شد که اجزای اصلی آن اسپاتولنول (7/25%)، لاواندولیل استات (7/16%)، لیمونن (4/6%) و ژرانیل استات (2/4%) بودند. همچنین تعداد 30 ترکیب در اسانس پونه سای تنک شناسایی شد که بیشترین ترکیب های تشکیل دهنده اسانس این گیاه به ترتیب شامل: آلفا-پینن (7/19%)، 8،1-سینئول (8/11%)، آلفا-بیسابولول (9/6%) و دلتا-کادینن (82/6%) می باشند.
    کلیدواژگان: پونه سای یزدی (Nepeta gloeocephala Rech، F، )، پونه سای قهرودی (N، sessilifolia Bunge)، پونه سای تنک (N، laxiflora Benth، )، گیاهان دارویی و معطر، نعناعیان، اسانس
  • زهرا کریمیان فریمان، آزاده موسوی بزاز، محمد بنایان اول صفحه 176
    سطح برگ یک متغیر کلیدی برای مطالعات فیزیولوژیکی است، بنابراین مدل های دقیق و ساده ای که بتوانند سطح برگ گیاهان را تعیین کنند در موارد زیادی اهمیت دارند. سطح برگ در گیاه بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.) نیز چه به عنوان یک گیاه دارویی و چه به عنوان یک سبزی برگی یکی از مهمترین اجزای این گیاه است و اندازه گیری آن اهمیت زیادی دارد. به این منظور آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در مورد گیاه دارویی بادرشبی انجام شد. برای تخمین سطح برگ این گیاه، وزن تر، وزن خشک و ابعاد برگ (طول و عرض برگ) اندازه گیری شدند. آنالیز رگرسیون سطح برگ با وزن تر، وزن خشک و ابعاد برگ مدل های متعددی را ایجاد کردند که می توانند برای تخمین سطح برگ انفرادی بادرشبی مورد استفاده قرار گیرند. بین تمام مدل های حاصل در این آزمایش دو مدل توانی 946/0(L×W)510/0 =LA و 473/0(L2×W2)510/0 =LA که مبتنی بر مقادیر طول و عرض برگ هستند، به ترتیب دقیق ترین تخمین (656/0 =RMSE، 877/0 =R2 و 655/0 =RMSE، 877/0 =R2) را برای تعیین سطح برگ بادرشبی داشتند. می توان این گونه استنباط نمود که رگرسیون های حاصل ازL × W و L2 × W2 می توانند به طور مناسبتری سطح برگ را تخمین بزنند، ولی طول و عرض برگ به تنهایی تخمین مناسبی از سطح برگ ارائه ندادند. در بخش تایید مدل نیز اثبات شد که مدل منتخب می تواند سطح برگ را در گیاه بادرشبی با دقت و سرعت نسبتا بالا تخمین بزند.
    کلیدواژگان: سطح برگ، طول برگ، عرض برگ، مدل سازی، وزن تر، وزن خشک
|
  • S.F. Mirahmadi, M.R. Hasandokht, F. Sefidkon, M.E. Hassani Page 1
    Achillea biebersteinii Afan. is a member of Asteraceae and occurs wild in different parts of the world including Europe, Turkey, Iran and central Asia. In addition to traditional medicine, the plant is also considered in modern medicine and different industries because of its essential oil characteristics. The present study was conducted to investigate the essential oil content and composition of nine populations of A. biebersteinii collected from different ports of Khorassan Province. For this purpose, after calculating essential oil content of each population with three independent experiments, chemical constituents of oils were identified by means of GC and GC-MS analyses. The results showed that Golool (1.62%) and Chelmir (1.60%) contained the highest amount of essential oil. Totally, 23 components were characterized in the essential oil of all populations with oxygenated monoterpens (47.9-73.1%) as the principle fraction. While 1,8-cineole, nepetalactone, p-cymene, -terpinene and cis-chrysanthenyl acetate were identified as the prevalent constituents of all investigated essential oils, lavandulyl 2-methyl butyrate and cis-chrysanthenol were the rarest ones. Due to the high content of essential oil and high levels of 1,8-cineole, nepetalactone derivatives and p-cymene which are well-known biologically active compounds, Golool and Azghad populations seem to be suitable for application in relevant industries.
  • M. Ghorbanli, F. Ahmadi, A. Monfared, Gh. Bakhshi Khaniki Page 14
    Ascorbate as a strong antioxidant has a considerable bio effect on growth of plants, such as increase in their tolerance against environment stresses. In this investigation, the effect of salt stress and its interaction with ascorbate on amount of proline, catalase and ascorbate peroxidase enzymes and MDA in a medicinal plant of Cuminum cyminum L. was randomly studied in the green house conditions with three replications. Plants were treated by different concentrations of NaCl (0, 25, 50, 75, 100, 125 mmolar) and ascorbate (9 mmolar). In the plants treated with salt, the amount of proline, antioxidant enzymes activity and MDA were increased with increasing NaCl concentrations. The plants treated with NaCl and ascorbate at the same time in a same NaCl concentration, the amount of proline, catalase activity, ascorbate peroxidase and MDA were increased. The results indicated that the ascorbate was one of the antioxidants that caused an increase in resistance of Cuminum cyminum L. to salt stress.
  • M.R. Akhgar, M. Moradalizadeh Page 28
    The genus Nepeta (Labiatae) with the common Persian name of “Pune-sa” includes 67 species in Iran and Nepeta schiraziana Boiss. is one of its endemic species. In this study, the stems, flowers and leaves of Nepeta schiraziana were collected from Sepidan region in north-west of Fars Province. The essential oils of stems, flowers and leaves of the plant were separately obtained by hydrodistillation and analyzed by GC and GC/MS. In each oils of the stem and flower, fourteen components were identified with 1,8-cineole (45.6% and 39.4%), germacrene D (17.4% and 15.8%), and β-caryophyllene (11.7% and 10.6%) as the main constituents, respectively. Furthermore, 1,8-cineole (38.5%), β-caryophyllene (14.2%), and caryophyllene oxide (11.7%) were the major components among the 18 constituents characterized in the leaf oil. As a result, 1,8-cineole was the dominant compound in the investigated oils while nepetalactone isomers reported in many Nepeta species, were not identified in Nepeta schiraziana.
  • A.R. Yavari, V. Nazeri*, F. Sefidkon, Z. Zamani, M.E. Hassani Page 35

    In the present study, the genetic variation within and among some populations of Thymus migricus Klokov & Desj.-Shost was investigated using the RAPD markers. Twenty-one decamer RAPD primers produced 310 unique bands. RAPD analysis showed 14 monomorphic and 296 polymorphic bands in different genotypes. The number of polymorphic bands per primer varied from 5 to 20 with a mean of 14.09. Genetic distance was measured by Nei’s coefficient and cluster analysis was carried out. A dendrogram was drawn based on genetic distance data, applying the UPGMA clustering method. Analysis of molecular variance (AMOVA) was performed. According to the dendrogram, among T. migricus populations, Band and Jolfa populations had maximum differences with a distance of 0.130. Evaluation of genetic diversity within populations with an average of Nei’s gene diversity analysis and Shannon’s information index, showed that diversity within population of Jolfa (h = 0.196 & I = 0.294) was more than other populations while genetic diversity within population of Ghushchi (h = 0.139 & I = 0.209) was less than other populations. Mean of Fst and Nm indexes which show gene flow among populations, were 0.30 and 1.14, indicating a greater gene flow among five populations of T. migricus. The results of the present study showed that there was a greater level of genetic variation in the Iranian natural populations of T. migricus which could be applied for future breeding programs.

  • A.A. Hossienpour Ggazviniy, M.A. Alizadeh, A.A. Jafari, A.R. Valadabadi Page 48
    In order to study the dormancy breaking ways and germination enhancment, seeds of 8 ecotypes of 4 species Satureja sahendica Bornm., S. bachtiarica Bunge, S. khuzistanica Jamzad and S. hortensis L. were collected on the base of geographycal distributions. A factorial experiment based on completely randomised design with three replications were used. The different treatments including: cold stratification, after-ripening, physical scarification (sand paper), chemical scarification (Ethylic alcohol 70%) and control were used for dormancy breaking. The treated seeds were sown in 3 petri dishes as replications. Then, all samples were placed in a germinator with condition of 20°C and light-to-dark cycle of 16 hours light (1000 lux) to 8 hours dark. The germination characteristics including: germination percentage, speed of germination, length of root and shoot, vigour index, fresh weight and dry weight were evaluated during 18 days of the experiment. There were significant differences amoung species for all seed germination characteristics. The ecotype of Khuzistan from S. khuzistanica had more seed germination and vigour compared to the other three species. The seed characteristics specially speed of germination and vigour index of ecotypes from cold zone were affected by cold treatment more than the other treatments.
  • M. Ghaderi Ghahfarokhi, M. Alami, A.R. Sadeghi Mahoonak, M.H. Azizi, M. Ghorbani Page 59
    The species of oak, the Quercus genus, is classified into Fagaceae family. Acorns (Quercus branti var persica Lindl.) have been traditionally used for treatment of many diseases such as diarrhea, collywobbles, hemorrhoid, rickets, anemia, eczema and varix. The objective of this research was extraction of phenolic compounds with various solvents and determination of antioxidant activity of the extracts in oxidative stability of sunflower oil. Phenolic compounds were extracted with methanol (80%), ethanol (70%) and water and total phenolic content was measured by Folin-Ciocalteu method. Extracts of acorns at three different concentrations (250, 500 and 1000 ppm), BHA and BHT at two concentrations of 100 and 200 ppm and TBHQ at 200 ppm were added to the sunflower oil and all samples were kept at 70°c for 12 days. Protective effects of the extracts in stabilizing sunflower oil were tested by measuring peroxide and thiobarbituric acid values at definite time intervals. Total phenolic content of water, ethanolic and methanolic extracts were 79.38, 138.49 and 183.96 (mg tannic acid equivalent/gr dry extract), respectively. During the experimental period, the peroxide and thiobarbitoric acid values of the control samples were raised from 26.23 to 328.88 (meq peroxide/ kg oil) and 0.073 to 0.58 (mg malon aldehyde/kg oil) respectively. TBHQ showed the highest oxidative stability at all days of the experiment. Methanolic extracts (at 500 and 1000ppm concentration) was the best among other extracts and stronger than BHT. Also, other extracts at various concentrations were comparable with BHA and BHT at different levels.
  • W. Weisany, S. Rahimzadeh, Y. Sohrabi Page 73

    Fertilizer management is utmost important factor in success of pharmaceutical crops cultivation. Application of biological fertilizers is important in production of these plants with the aim of elimination or significant reduction of chemical inputs and also increase of soil fertility and improvement of plant growth and quality. Therefore, an experiment was conducted on basil (Ocimum basilicum L.) in greenhouse of Agriculture Faculty of Agriculture of Kurdistan University. A complete randomized design with five treatments and four replications were used. Treatments were nitroxin, biological phosphorus, nitroxin+biological phosphorus, chemical origin of nitrogen+phosphorus and control (no fertilizer). The results indicated significant effect of treatments on the dry weight of total shoots, plant height, number of leaves, leaf dry weight, photosynthesis, transpiration, essential oil content and yield, root dry weight, number of flowering branches and chlorophyll content. But, this effect was not significant on root length, stem dry weigh and sub-stomata CO2. The plant performanced better with application of chemical fertilizer and a mixture of nitroxin and biological phosphorus in terms of the mentioned criteria. Therefore, it could be concluded that biological fertilizers may be considered as a suitable replacement for a lot of chemical fertilizers consumption in sustainable agricultural systems.

  • B. Hosseini, H. Hashemi Sohi, F. Shahriari, E. Dehghan Page 88
    Papaver somniferum L. today is considered as the commercial source of the narcotic analgesics morphine and codeine. Codeinone reductase is a key gene in metabolic engineering of isoquinoline alkaloids pathway with the ability of conversion of codeinone to codein and morphine. In this project, at first optimization of the gene transfer of P. somniferum was performed via A. tumefascience containing pBI121 plasmid. This gene then was cloned in expression vectors under control of CaMV35 promoter and transferred to plants by agro transformation. After preparing the structure, hypocotyl explants of P. somniferum was inoculated by agrobacterium carrying recombinant structures. HPLC analysis indicated the variation of the amount, type and percentage of alkaloid compounds in transgenic samples compared to the control plants. The result of the evaluation showed qualitative and quantitative changes in metabolite production of transgenic and control plants.
  • Ahdieh Kalirad Page 103
    In order to investigate the effect of cultivation date on qualitative and quantitative traits of Cuminum cyminum L. under rainfed conditions, an experiment was conducted in a randomized completely blocks design with five cultivation dates as the treatments and four replications at research station of Sirch. Morphological traits and also seed production were recorded. The results showed that all studied traits of cultivation date had significant differences at level of 1% probability. There were also significant differences among all studied traits of the year except flowering date. No significant differences were recorded for the weight of the seed production in different years. According to the results of the mean comparisons, maximum values of the studied traits were recorded for the cultivation date of early February while maximum seed production and seed yield were obtained in 24th February. Therefore, regarding yield production 24th of February was identified as the best date for cultivation. Significant differences of the traits indicate the high variability of the climate conditions in Sirch Research Station.
  • H. Keneshloo, H. Mirzaie-Nodoushan, F. Asadicorom, U. Achak Page 109
    Moringa peregrina (Forssk.) Fiori is one of the neglected Moringa species which is growing in a wide area of southeast part of Iran. The research was carried out by studying seedling growth parameters on 310 Moringa peregrina seedlings to investigate interrelationship between the growth parameters and their possible effects on seedling growth. Therefore, seed was collected from 21 single plants of the species across its habitats in southeast part of the country. Seedlings were grown in greenhouse conditions on which several seedling growth parameters were recorded after seedling establishment. The recorded data were analyzed based on completely randomized design model to assess the differences between the mother plants. To confirm the differences between the sampled single trees, all the possible paired correlation coefficients were estimated. To select the parameters specified by multiple regression analysis, path analysis was performed to investigate the direct and indirect relations between the independent parameters and plant height as the dependent parameter. Principal components analysis was also used to assess the interrelationship between the growth parameters. To classify the progenies of the single plants, the first and second components of the analysis were plotted and the results of the plot were compared to the results of cluster analysis. All the recorded traits showed a significant positive correlation with seedling height. Dividing the phenotypic correlation to the direct and indirect effects revealed that several traits affect the dependent parameters positively direct and negatively indirect, through other recorded growth parameters. Traits such as leaflet width with a positive simple correlation to the seedling height, showed a negative direct effect on the dependent parameter.
  • N. Heidari, M. Pouryousef, A. Tavakkoli, J. Saba Page 121
    To study the effect of drought stress and harvesting date on yield and essential oil production of Anise (Pimpinella anisum L.), a field experiment was conducted at College of Agriculture, University of Zanjan during spring of 2010. The experiment was conducted as a factorial based on complete randomized block design with three replications. The effects of water stress in three levels including control, drought stress at flowering and grain filling stages and two harvesting dates including harvest at hard dough and maturity stages were investigated. The results showed that the effect of drought stress on seed yield, total dry matter, number of umbrella in plant, 1000-seed weight, harvest index, essential oil percentage and essential oil yield was significant (p≤0.05). Majority of the mentioned traits except essential oil percentage significantly decreased (p≤0.05) under drought stress conditions but essential oil percentage increased. So the highest grain yield (622 kg/ha) and essential oil yield (20.95 kg/ha) were obtained in control treatment (full irrigation). The results also showed that the effects of harvest date on seed yield, 1000-seed weight, total dry matter, essential oil percentage and harvest index were was significant (p≤0.01). The highest seed yield (501 kg/ha) and essential oil percentage (3.85) were obtained in hard dough and maturity stages respectively.
  • A. Rahimi Page 131
    In order to investigate seed pre-treatment and irrigation interval effects on quantity and quality yield of the primed seeds of cumin (Cuminum ciminum L.), an experiment was carried out in research field of Vali-e-Asr University of Rafsanjan in 2009. The study was conducted as a Factorial experiment based on RCBD with four levels of seed pre-treatment (Control or without pre-treatment, seed pre-treatment with distilled water, seed pre-treatment with -0.3 and -0.9 Mpa PEG solution) and different irrigation intervals (5, 7, 9 and 11 days). The results indicated that the seed yield was significantly decreased with increasing of irrigation intervals which was related to more decrease of umbel number and seed number per umbel. The results also indicated that the percentage of the essence was increased with increasing irrigation interval however it was decreased in 11-day irrigation interval. Thousand seed weight and harvest index were not affected by seed pre-treatment and irrigation intervals. The highest umbel number in plant (14.62) and seed number per umbel (13.16) were obtained in seed pre-treatment of -0.3 Mpa PEG (P3), and in 5 and 7-day irrigation intervals. Totally, the highest seed yield (628.7 kg.ha-1) was obtained in seed pre-treatment of -0.3 Mpa PEG (P3) and 5-day irrigation interval and the highest essence content (3.62 %) was obtained in pre-treatment of distilled water (P2) and 7-day irrigation interval.
  • H. Ahmadi Chenarbon, S. Minaei, A.R. Bassiri, M. Almassi, A. Arabhosseini Page 142
    St. John’s wort (Hypericum perforatum L.) is an important medicinal plant that high percentages of hypericin in its leaves and flowers are considered as the most important feature of the Iranian species. Isotherm curves show the relationship between the air relative humidity and moisture content of the plant at constant temperature. Knowledge about isotherms is essential for storage and drying process. In this research, moisture equilibrium data of St. John’s wort’s leaves by adsorption were determined at 40, 50, 60 and 70°C and water activity ranging from 0.11-0.84 by using the gravimetric static method. Five mathematical models (Henderson, Halsey, Oswin, Chung-Pfost, and GAB) were used to fit the experimental data. Based on the results, the Chung-Pfost model was the best one for estimating adsorption isotherms curves of St. John’s wort’s leaves.
  • S. Saffarpour, M.H. Givianrad, P. Beheshti Page 153
    This paper is the first report on detection and determination of antioxidant compounds in seed oil of medicinal and edible shrub of Capparis spinosa L. collected from Dashte-Moghan. The results are expressed as the mean of three separate replications. Seed oil was extracted by hexane in a soxhelt apparatus and 2.36% was recorded as the total percentage of unsaponifiable matter. Detection and determination of some of the components of the unsaponifiable matter which have antioxidant properties shows that 0.27 % of the oil is related to sterols. β-sitosterol (60%), campestrol (13%) and stigmasterol (10%) are as the most abundant sterols and this oil has a great potential source of -avenasterol (7%). Moreover, the sterol composition of this oil is comparable to peanut oil and olive oil. Total content of tocopherols and tocotrienols was 93.43 ppm which is too close to olive oil. In addition, -isomer is predominant tocopherol. This oil is rich of beta-carotene (280mg/kg) that is close to the unbleached palm stearin. The total phenolic compounds were ignorable.
  • H. Batooli, G. Safaei-Ghomi Page 161
    Nepeta L. genus belongs to Labiatae family that has important medicinal and aromatic species. More than 250 species in world and 67 annual and pernnial species in Iran have been reported. In this investigation, essential oil composition of Nepeta gloeocephala Rech. f., Nepeta sessilifolia Bunge and Nepeta laxiflora Benth have been staudied. The species are endemic to Iran and have natural habitats in Dorien, Ghohroud and Mashhad-e-ardahal of Kashan. The flowering branches of these species were collected in spring and summer and dried in shade (at room temperature). The flowering branches of the species subjected to volatile fraction were isolated by hydrodistillation using a Clevenger-type apparatus for 3 or 4 hours. After decanting and drying of the oils over anhydrous sodium sulfate, they were stored in vial at low temperature (4ºC) before analysis. The analysis of the oils was performed using GC and GC-MS. The results showed that, the essential oil of Nepeta gloeocephala Rech. f. was yellow in 1/3% (v/w) yield and 29 components were identified, among them, 1,8-Cineole (35.2%), Beta-pinene (21.8%), sabinene (7.8%), (E)-beta ocimen (7.1%), alpha-pinene (7.1%) and (Z)-ocimene (6.9%) were the major compounds. The essential oil of Nepeta sessilifolia Bunge was bright yellow in 0.65% (v/w) yield and 33 components were characterized, among them, spathulenol (25.8%), lavandulyl acetate (16.7%), limonene (6.4%) and geranyl acetate (4.17%) were identified. The essential oil of Nepeta laxiflora Benth was sharp yellow in 0.175% (v/w) yield and 30 components were identified, among them, alpha-pinene (19.7%), 1,8-cineole (11.8%), alpha-bisabolol (6.9%), delta-cadinene (6.8%), germacreneD-4-ol (6.2%), and caryophyllene oxide (4.4%) were main compounds.
  • Z. Karimian Fariman, A. Mousavi Bazaz, M. Banayan Aval Page 176
    Leaf area (LA) is a key variable for physiological studies, therefore accurate and simple models determining leaf area of plants are important for many experimental comparisons. Measuring the leaf area of Dracocephalum moldavica L. either as a medicinal plant or a vegetable is one of the most important factors. For this purpose, an experiment was conducted at research greenhouse of Ferdowsi University of Mashhad. For estimation of leaf area of this plant, leaf dry weight, leaf fresh weight and leaf dimensions (width and length) were measured. Regression analyses of LA versus FW, DW, L and W revealed several models that could be used for estimating the area of individual leaves of Dracocephalum moldavica. Among all models studied in this experiment, LA = 0.510(L+W)0.946 and LA=0.510(L2×W2)0.473 provided the most accurate estimate (R2 = 0.887, RMSE = 0.655 and R2 = 0.887, RMSE = 0.656) of LA, respectively. It can be concluded that regressions using L×W and L2×W2 may better estimate the leaf area. However, leaf length and width solely didn’t display a good estimation of leaf area. Also these models were validated and showed that they could predict the leaf area of Dracocephalum moldavica quickly and precively.